De Vlaamse ministerraad heeft vrijdag de lancering goedgekeurd van een eerste oproep die Vlaamse bedrijven garanties gaat bieden bij een investering in grootschalige technieken om CO2 te besparen. Het gaat daarbij voor het eerst om een ‘contracts for difference’ of bijpascontract, een methode die ervoor zorgt dat over meerdere jaren steun kan worden gegeven, waarbij de steun wordt gekoppeld aan de evolutie van bepaalde economische parameters. Specifiek gaat het om investeringen in industriële warmtepompen of grootschalige elektrische boilers.

Ongunstige parameters

“Met het klimaattraject dat binnen Europa wordt uitgestippeld, zullen fossiele brandstoffen normaal gezien steeds duurder worden dan elektriciteit. Daardoor zal de bedrijfsinvestering zich op termijn terugverdienen”, legt minister Brouns uit. “Met de bijpascontracten wordt het risico op een eventueel ongunstig evoluerende elektriciteit- en gasprijs door Vlaamse steun deels afgedekt.”

Deze methode betekent dat het Vlaams Agentschap Innoveren & Ondernemen VLAIO in de eerste jaren van de bedrijfsinvestering steun voorziet. “Maar in de laatste jaren, als de bedrijven winst uit hun investering zouden halen, kunnen de betalingen omgekeerd verlopen, van het bedrijf naar VLAIO”, zegt Brouns.

Bedrijven zullen via een veiling naar de laagst mogelijke steun per vermeden ton CO2 moeten dingen. Brouns: “Uit een bevraging blijkt alvast grote belangstelling, onder andere in de chemische, metaalverwerkende, farmaceutische en voedingssector. Het is een methodiek dat al in Nederland en Duitsland wordt toegepast. Bovendien staat dit uitdrukkelijk bij de actiepunten die bedrijven naar voren schijven om hun toekomst te kunnen waarborgen. Het is dus een mooi statement dat de Vlaamse Regering net op de dag van de allereerste Vlaamse Industrietop in Antwerpen (zaterdag 23 maart) kan maken.”

Niet volledige bedrag

Voor deze pilootoproep maakt de Vlaamse regering 70 miljoen euro vrij, gespreid over tien jaar. “We mikken op drie tot vier projecten die maximaal 1 tot 2 miljoen euro steun per jaar zouden kunnen krijgen”, aldus Brouns.

Omdat het om een garantieformule met risicodekking gaat, verwacht de minister niet dat het hele bedrag ooit moet worden uitbetaald. “Niettemin wordt met dit nieuwe transitie-instrument een zeer belangrijke stap gezet in de ‘Klimaatsprong’ die deze Vlaamse regering op gang heeft getrokken om onze basisindustrie klaar te maken voor het traject naar een klimaatneutraal Europa in 2050.”

De Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek (VITO) in Mol krijgt de opdracht de wetenschappelijke onderbouwing van het transitie-instrument uit te werken en te verzekeren. Daarvoor zal de instelling de beste elementen uit buitenlandse voorbeelden overnemen en bijsturen.

“Na het beëindigen van de oproep volgt een grondige evaluatie. Die zal toelaten om de aanpak en het proces verder te optimaliseren. De ervaringen van deze pilootoproep worden zo een rechtstreekse voorzet voor de nieuwe Vlaamse regering die na de verkiezingen van 9 juni wordt gevormd”, besluit Brouns.

Het Belang Van Limburg - 28/03/2024