De Vlaamse Regering besliste vandaag ondernemingen geconfronteerd met stijgende energie-uitgaven als gevolg van de Oekraïnecrisis financieel te ondersteunen. Deze steun moet gezonde ondernemingen continuïteit bieden en hen vrijwaren van een stopzetting van de productie of een faillissement. Er gelden strikte voorwaarden om in aanmerking te komen: zo moet het gaan om een operationeel verlies en een verdubbeling van de energiekosten in het vierde kwartaal van 2022. Aanvragen kan vanaf eind november via de website van VLAIO. Minister van Economie Jo Brouns is stellig: ‘We hebben steeds gezegd dat we niet ongelimiteerd de kraan wilden opendraaien, maar dat het steunpakket tijdelijk, doelgericht en voorwaardelijk moest zijn. Ik ben dan ook tevreden dat we dergelijke maatregelen samen met de Vlaamse Regering hebben kunnen uitwerken.’

De steun is tijdelijk: voor verlies in vierde kwartaal 2022

Concreet komen ondernemingen met een operationeel verlies in de periode van 1 oktober tot en met 31 december 2022 in aanmerking voor steun. Het moet gaan over meer dan een verdubbeling van de energieprijzen in het vierde kwartaal 2022 ten opzichte van 2021. Het gedeelte (meerkost) van de eenheidsprijzen voor gas en elektriciteit (inclusief de heffingen en andere kosten) boven het dubbele van het gemiddelde van de door het bedrijf voor haar vestigingen in Vlaanderen betaalde prijzen  in 2021 komt voor steun in aanmerking.

Daarnaast is ook verhoogde steun voorzien voor energie-intensieve ondernemingen actief in specifiek getroffen sectoren. Ook energie-intensieve ondernemingen die in het vierde kwartaal 2022 alleen in hun Vlaamse bedrijfstakken verlies leden – en dus niet op ondernemingsniveau – kunnen deze steun krijgen.

De Vlaamse Regering voorziet een budgettaire enveloppe van € 125 miljoen voor deze eerste steunperiode en voorziet nog eens eenzelfde bedrag voor het eerste kwartaal van volgend jaar. Het tijdelijk crisiskader loopt af eind dit jaar, maar de verwachting is dat de Europese Commissie dit kader zal verlengen.

De steun is doelgericht

Er onderscheiden zich 3 steuncategorieën:

1. Categorie a: 25% op de meerkost van het vierde kwartaal 2022, beperkt tot 80% van het operationele verlies van dat kwartaal en tot maximaal een half miljoen euro per kwartaal. Eénmanszaken behoren steeds tot deze categorie.

2. Categorie b voor meer energie-intensieve onderneming: 30% op de meerkost van het vierde kwartaal 2022, beperkt tot 80% van hun operationele verlies van dat kwartaal en tot maximaal 4 miljoen euro per kwartaal.

3. Categorie c voor ondernemingen actief in energiegevoelige sectoren (1): 35 % op de meerkost van het vierde kwartaal 2022, beperkt tot 80% van hun operationele verlies van dat kwartaal en tot maximaal 7,5 miljoen euro per kwartaal.

Deze steunplafonds gelden op ondernemingsniveau en groepsniveau. Voor bedrijfstakken of business-units is de maximale steun beperkt tot 75% van de steunplafonds op ondernemings- en groepsniveau.

Elke gezonde onderneming met minstens 7.500 euro (excl. btw) aan uitgaven voor elektriciteit en gas in haar Vlaamse vestigingen in 2021 en met een operationeel verlies in het vierde kwartaal 2022 komt in aanmerking. Voor ondernemingen behorend tot categorie b of c dient de meerkost minstens 50% van het operationeel verlies te bedragen.

De steun is voorwaardelijk

Minister Brouns heeft een pakket uitgewerkt dat enkel steun toekent onder deze strikte voorwaarden:

• De onderneming blijft gedurende 5 jaar actief in de Vlaamse vestiging(en) waarvan de energiekosten werden gesubsidieerd;

• De onderneming keert in de periode van 1 oktober 2022 tot en met 31 december 2023 geen dividend uit;

• Een ondernemingen met een RSZ-tewerkstelling van meer dan 10 personen zet niet meer dan 35% van het personeel tijdens het vierde kwartaal 2022 op tijdelijke werkloosheid omwille van de verhoogde energiekosten;

• Een onderneming die tot het toepassingsgebied van een energiebeleidsovereenkomst (EBO) behoort, tekent hierop in en leeft de voorwaarden na.

Ook worden ongezonde ondernemingen specifiek uitgesloten van steun. Het gaat dan onder andere over ondernemingen die zowel in het boekjaar 2019 als in het boekjaar 2021 een negatief eigen vermogen hadden.

Minister Brouns heeft ook enkele cumulbepalingen opgenomen in zijn besluit. Zo is de energiesteun noch cumuleerbaar met de Strategische Transformatiesteun in 2023, noch kan er gebruik gemaakt worden van de kmo-groeisubsidie. De combinatie met steun voor maatregelen in het kader van de energietransitie (EP+, StrES), of met de kmo-portefeuille, blijft wel mogelijk.

VLAIO zal de steunaanvragen op voorhand rigoureus beoordelen en kan daarnaast tot vijf jaar na de uitbetaling van de steun controles verrichten op de door de ondernemingen gerapporteerde omzet, het operationeel verlies (EBITDA) en de energie-uitgaven. Indien een onderneming doelbewust foutieve informatie heeft opgegeven, kan zij gedurende een periode van vijf jaar uitgesloten worden van reguliere VLAIO-steunmaatregelen.

Tijdskader

Deze maatregel wordt momenteel aangemeld bij de Europese Unie in het kader van de Tijdelijke Crisiskaderregeling. Pas na goedkeuring door Europa kan de Vlaamse Regering een definitieve beslissing nemen en kan VLAIO de steunmaatregel verder uitwerken. De start voor de online-indieningsperiode voor deze steun is voorzien vanaf eind november 2022. De uitbetaling volgt na controle van de definitieve stukken begin 2023.

Minister van Economie Jo Brouns: ‘De energiecrisis beheerst de politieke en economische agenda en Vlaanderen moet alles uit de kast halen om de factuur voor zowel de bedrijven als de gezinnen te verlichten. Je bouwt immers geen sociaal paradijs op een economisch kerkhof. Met het huidige steunpakket kunnen bedrijven hun energie-uitgaven voor een stuk compenseren en hun werknemers aan de slag houden. Zo houden we onze economische activiteit op peil en kunnen we de koopkracht van onze gezinnen, samen met flankerend beleid via andere beleidsdomeinen, maximaal vrijwaren.’