Om zich te beschermen tegen investeringen vanuit niet-EU-lidstaten die een bedreiging kunnen vormen voor de nationale veiligheid, de openbare orde en de Vlaamse strategische belangen, keurde de Vlaamse Regering een ontwerp van decreet tot instemming met een interfederaal samenwerkingsakkoord om een screeningsmechanisme uit te bouwen, principieel goed. Minister-president Jan Jambon geeft daarmee samen met minister van Economie Jo Brouns uitvoering aan de Europese screeningsverordening buitenlandse directe investeringen.

‘Vlaanderen is open for business en dat willen we absoluut zo houden. Buitenlandse investeringen geven zuurstof aan onze economie en leveren ons tewerkstelling en dus welvaart op. Maar we mogen ook niet naïef zijn. Het volstaat om vandaag een blik te werpen op de toestand in Oekraïne om te beseffen dat er ook gevaren verbonden kunnen zijn aan investeringen afkomstig uit bepaalde landen,’ zegt minister Brouns. 'Met dit screeningsmechanisme willen we de strategische belangen van Vlaanderen in de toekomst assertief beschermen tegen eventuele ongewenste buitenlandse inmenging.’

De historiek van dit samenwerkingsakkoord gaat al enige tijd terug. De deelstaten beschikken in dit verband over belangrijke eigen bevoegdheden. Om te vermijden dat er in België verschillende screeningsmechanismen naast elkaar zouden ontstaan, werkten de verschillende regeringen in ons land vervolgens aan een samenwerkingsakkoord om één interfederaal screeningsmechanisme voor buitenlandse investeringen op te zetten. Dat de problematiek ook in Vlaanderen niet theoretisch is, bleek trouwens al 2016 toen de Vlaamse distributienetbeheerder Eandis het voorstel kreeg om voor 830 miljoen euro aandelen te verkopen aan het Chinese State Grid.

‘Vlaanderen staat vandaag meer dan ooit open voor buitenlandse investeerders, maar met dit akkoord zetten we tegelijk een belangrijk instrument op om onze eigen strategische belangen te beschermen als dat nodig zou zijn,’ zegt minister Brouns.

Met dit mechanisme kunnen buitenlandse investeringen, die een bedreiging zouden vormen voor de nationale veiligheid, de openbare orde of de Vlaamse strategische belangen geëvalueerd, bijgestuurd en - indien er geen andere optie is - ook effectief geblokkeerd worden. Het akkoord viseert daarbij in het bijzonder strategische infrastructuren zoals havens, luchthavens, elektriciteitsnet,… maar evengoed voedselveiligheid, media en gevoelige technologieën zoals AI worden hiermee extra beschermd. Het gaat daarbij steeds om investeringen afkomstig vanuit niet-EU-lidstaten.

‘Met dit mechanisme sluiten we ons aan bij het Europese peloton van lidstaten, waaronder de ons omringende landen, die reeds zo een mechanisme hebben. Belangrijk hierbij is dat ons systeem de kortste doorlooptijd heeft in vergelijking met onze buurlanden, zodat dit potentiële investeerders niet hoeft af te schrikken,’ besluit Jan Jambon, minister-president.