Brouns zorgt voor bijsturing van het beverbeleid
De beverpopulatie in Limburg groeit traag maar gestaag. De inspanningen om deze beschermde diersoort ook in Vlaanderen een plek te geven, hebben duidelijk vruchten afgeworpen. Tegelijkertijd brengt deze groei nieuwe uitdagingen met zich mee, vooral voor waterbeheerders en landbouwers. Vlaams minister van Omgeving, Jo Brouns, wil daarom versneld werk maken van kern- en maatwerkgebieden voor de bever zoals voorzien in het soortbeschermingsprogramma.
“De bever heeft z’n plaats in onze natuur, dat moeten we respecteren. Toch mogen we niet blind zijn voor de uitdagingen die dit met zich meebrengt. Er is nood aan het juiste evenwicht,” aldus minister Brouns.
De bever doet het steeds beter in Vlaanderen. Op steeds meer plaatsen duikt deze beschermde diersoort op, wat een bewijs is dat het goed gaat met onze natuur. Momenteel loopt het tweede soortbeschermingsprogramma voor de bever, dat als doel heeft het samenleven met deze impactrijke soort te faciliteren. Dit programma zoekt een evenwicht tussen de ontwikkelingsmogelijkheden van de bever, de schade en het draagvlak in de samenleving, én de betaalbaarheid van het beheer.
Interventiekosten verdriedubbeld
De groeiende beverpopulatie brengt echter ook aanzienlijke uitdagingen met zich mee. Vooral het waterbeheer ondervindt problemen, omdat bevers dammen bouwen die woon- en landbouwgebieden onder water kunnen zetten. De Vlaamse overheid vergoedt schade via het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB). Sinds 2014 werd al €464.389 aan schade uitgekeerd.
Ook de beheerkosten voor de waterbeheerders worden jaarlijks gemonitord. Waar deze in 2015 nog €42.245 bedroegen, liep dit bedrag in 2023 op tot €734.114. De stijgende beheerkosten en de toenemende impact op waterwegen zetten de middelen van waterbeheerders zwaar onder druk. Verschillende waterbeheerders hebben al aangegeven dat de huidige situatie niet langer houdbaar is en vragen om een aanpassing van het beleid of bijkomende middelen.
Versnelling hoger in beverbeheer
Vlaams minister van Omgeving Jo Brouns schakelt nu een versnelling hoger. Het kabinet heeft het Agentschap Natuur en Bos de opdracht gegeven om versneld werk te maken van de afbakening van kern- en maatwerkgebieden voor de bever.
Binnen het huidige juridische kader en het soortbeschermingsprogramma wordt een verfijnd beleid uitgewerkt:
• Kerngebieden: Hier krijgt de bever de ruimte om zijn rol te vervullen in het kader van natuurontwikkeling en klimaatadaptatie, bijvoorbeeld binnen de Blue Deal. Dit zijn grote, aaneengesloten natuurgebieden langs waterlopen.
• Maatwerkgebieden: In gebieden met complexe landgebruiksituaties of hydrologische uitdagingen, zoals het Abeek-Lossinggebied in Kinrooi-Bree, krijgen waterbeheerders meer sturingsmogelijkheden om beveractiviteiten te reguleren.
• Andere gebieden: Waar belangrijke schade dreigt, moet conform de kaders voorzien in het Soortbeschermingsprogramma en het Soortenbesluit kordater opgetreden worden.
Dit nieuwe beleid moet ervoor zorgen dat de beheerskosten onder controle blijven maar vooral ook dat het draagvlak voor de soort niet verder erodeert.
“We moeten het juiste evenwicht vinden,” zegt minister Brouns. “We willen vermijden dat we in situaties terechtkomen zoals bij de everzwijnen, waar overlast uit de hand is gelopen. De afgelopen jaren hebben aangetoond dat het draagvlak sterk afhankelijk is van de inspanning van de waterbeheerders. Het moet voor hen dan wel behapbaar blijven. De bever doet het in Vlaanderen zeer goed, een verdere stijging van de beheerskosten lijken mij dan ook niet te verantwoorden. Dat juiste evenwicht vinden, is belangrijk om ervoor te zorgen dat de bever zijn plaats behoudt in de Vlaamse natuur, zonder buitensporige overlast voor mensen en landbouwers.
