Jongeren grijpen kansen op de Vlaamse arbeidsmarkt

Nog nooit waren er zo weinig jongeren die niet aan de slag waren of niet in een opleiding zaten. Dat blijkt uit het Trendrapport 2022, een rapport van het Steunpunt Werk en het departement Werk & Sociale Economie, dat focust op de positie van kwetsbare groepen op de Vlaamse arbeidsmarkt in 2021. Extra aandacht gaat dit jaar in het rapport naar de groep van niet-beroepsactieven. Volgens de prognoses zouden we de werkzaamheidgraad met 5,8 procentpunten kunnen laten stijgen indien we erin slagen om de groepen die het dichtst bij de arbeidsmarkt staan aan de slag te krijgen. Vlaanderen kan hiermee de doelstelling van 80% werkzaamheidsgraad bereiken.

Vlaams minister van Werk en Sociale Economie Jo Brouns: ‘Het jaarlijkse Trendrapport is telkens een goed instrument om de temperatuur op onze Vlaamse arbeidsmarkt te meten voor die mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt. Jongeren waren een groep die hard werd getroffen tijdens de coronacrisis. In 2021 was het aandeel jongeren dat niet aan de slag is en geen opleiding volgt nog nooit zo laag. Het stemt mij tevreden dat jongeren vandaag hun kansen grijpen op een krappe arbeidsmarkt. We leveren hier ook extra inspanning voor. Zo beslisten we met de Vlaamse Regering op mijn initiatief recent nog om VDAB meer bevoegdheid te geven om deze jongeren te detecteren, te bereiken en gepast te begeleiden. Er worden ook datakoppelingen opgezet met partners als OCMW’s of het onderwijs om sneller op de bal te kunnen spelen. Ook de prognoses voor de werkzaamheidsgraad zijn zeer interessant. Met het Vlaams Werkgelegenheidsakkoord trekken we meer dan ooit de kaart om talenten uit de groep van mensen die nog niet actief is aan de slag te krijgen. Een werkzaamheidsgraad van 80% is steeds mijn kompas en het rapport toont alvast aan dat het mogelijk is.’

Na de coronacrisis trok de Vlaamse arbeidsmarkt terug aan. Dat blijkt ook uit de werkzaamheidsgraadcijfers die vandaag door Statbel gepubliceerd werden. In het 3e kwartaal van 2022 waren 76,8% van de Vlamingen tussen 20 en 64 jaar aan de slag, een record.

Maar voor de ene groep gaat het makkelijker op de arbeidsmarkt dan voor de andere. Dat blijkt uit het Trendrapport 2022 van het Steunpunt Werk en het Departement Werk en Sociale Economie. Het Trendrapport focust elk jaar op kwetsbare groepen op de Vlaamse arbeidsmarkt, en geeft in deze editie ook extra aandacht aan de arbeidsreserve, de groep van niet-beroepsactieven.

Jongeren

In 2021 groeide de groep jongeren (15- tot 24-jaar) in onze samenleving met ruim 5.000 personen uit tot 724.000. Hiermee kent Vlaanderen voor het tweede jaar op rij opnieuw een stijging in het aantal jongeren, wat goed nieuws is in het licht van de krapte op de arbeidsmarkt.

We zien daarnaast ook een opmerkelijke daling in het aantal NEET-jongeren (grafiek), dat zijn jongeren die niet aan de slag zijn en ook geen onderwijs, opleiding of training volgen (“Not in Education, Employment, or Training”). In de laatste veertien jaar, sinds de start van de metingen, is het aantal NEET-jongeren met 6% van het totale aantal jongeren, nog nooit zo laag geweest. Dit is opmerkelijk gezien de coronacrisis een negatieve impact op deze groep kende. Van de niet-beroepsactieve NEET-jongeren (58,7%) heeft ook nog steeds 15,9% een arbeidswens.

Met andere woorden is er een groter aandeel jongeren dat zijn plek heeft gevonden op de arbeidsmarkt. Deze daling in NEET-jongeren gaat ook hand in hand met een toegenomen aandeel jongeren dat onderwijs volgt of deelneemt aan een opleiding: van 66,1% in 2013 naar 76,3% in 2021. Ook het aandeel werkende jongeren dat een opleiding volgt is licht gestegen tussen 2013 (27,7%) en 2019 (33,4%).